Spotkanie 53. Sieci komputerowe.

1.Sieć komputerowa

Zbiór komputerów i innych urządzeń połączonych ze sobą kanałami komunikacyjnymi. Sieć komputerowa umożliwia wzajemne przekazywanie informacji oraz udostępnianie zasobów własnych między podłączonymi do niej urządzeniami, tzw. „punktami sieci”.

Topologia sieci komputerowej.Głównym przeznaczeniem sieci komputerowej – ideą dla której została stworzona i wciąż jest ulepszana i rozwijana – to ułatwienie komunikacji pomiędzy ludźmi, będącymi faktycznymi użytkownikami sieci. Sieć umożliwia łatwy i szybki dostęp do publikowanych danych, jak również otwiera techniczną możliwość tworzenia i korzystania ze wspólnych zasobów informacji i zasobów danych. W sensie prawnym, i w pewnym przybliżeniu, użytkownicy sieci komputerowej są również jej beneficjentami.

2.Topologia fizyczna - opisuje fizyczną realizację sieci komputerowej przez układ mediów transmisyjnych. 

Wyróżnia się następujące podstawowe układy:

• pierścień podwójny – komputery są połączone dwoma odcinkami kabla, np. FDDI;

• gwiazda – komputery są podłączone do jednego, centralnego punktu zwanego koncentratorem lub przełącznikiem;

pierścień – komputery są połączone pomiędzy sobą odcinkami kabla tworząc zamknięty pierścień, np. token ring;

magistrala – komputery współdzielą jeden nośnik kablowy;

hierarchiczna – struktura podobna do drzewa binarnego;

• siatka – sieć rozszerzona o połączenia nadmiarowe. Rozwiązanie stosowane w sieciach, w których jest wymagana wysoka niezawodność działania.

Spotkanie 52. Podstawowe komendy i polecenia w Linux

1. Polecenia związane z użytkownikami, grupami, loginami i 
zamykaniem systemu

• adduser (dodajemy nowego użytkownika)
• newgrp (dodajemy nową grupę)
• passwd (zmieniamy hasła)
• logout (wylogowanie się)
• who (sprawdzamy kto jest aktualnie zalogowany)
• users (j/w)
• w (j/w)
• whoami (sprawdzamy kim jesteśmy)
• mesg (zezwolenie na przyjmowania komunikatów)
• write (wysłanie wiadomości do danego użytkownika)
• wall (j/w tylko do wszystkich użytkowników)
• rwall (j/w tylko do wszystkich w sieci)
• ruser (wyświetla użytkowników pracujących w systemie)
• talk (możliwość interaktywnej rozmowy)
• finger(szczegółowe informacje o użytkownikach)
• su (zmieniamy się w innego użytkownika)
• chmod (zmieniamy parametry pliku)
• chown (zmieniamy właściciela pliku)
• chgrp (zmieniamy jaka grupa jest właścicielem pliku)
• shutdown(zamykamy Linuxa)

2. Polecenia związane z plikami i katalogami

Polecenia związane z katalogami

• ls (pokazuje nam zawartość katalogu)
• dir (okrojona wersja ls, pochodząca z msdos'a)
• pwd (pokazuje nam katalog w którym się znajdujemy)
• cd (zmieniamy katalog)
• rmdir (usuwamy katalog)
• mkdir (nowy katalog)

Polecfenia związane z plikami

• cat (edytowanie tekstu)
• rm (usuwamy plik(i))

Polecenia związane z kopiowaniem i przenoszeniem plików i katalogów

• mv (przenosimy plik lub zmieniamy jego nazwę)
• cp (kopiujemy plik)
• mvdir (przenosimy katalog lub zmieniamy jego nazwę)

3. Polecenia związane z procesami

• ps (pokazuje nam jakie procesy są aktualnie wykonywane)
• kill ("zabijamy" procesy)

4. Polecenia związane z pomocą

• help (wyświetla nam wszystkie polecenia w Linuxie)
• man (pokazuje nam pomoc do programu

Spotkanie 51. BIOS

BIOS – zapisany w pamięci stałej zestaw podstawowych procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym a sprzętem. Posiada on własną pamięć, w której znajdują się informacje dotyczące daty, czasu oraz danych na temat wszystkich urządzeń zainstalowanych na naszym komputerze. Jest to program zapisany w pamięci ROM płyty głównej oraz innych kart rozszerzeń takich jak np. karta graficzna. Obecnie większość BIOS-ów zapisywana jest w pamięciach typu EEPROM, co umożliwia ich późniejszą aktualizację.


System operacyjny – oprogramowanie zarządzające systemem komputerowym, tworzące środowisko do uruchamiania i kontroli zadań użytkownika.
W celu uruchamiania i kontroli zadań użytkownika system operacyjny zajmuje się:

• planowaniem oraz przydziałem czasu procesora poszczególnym zadaniom,
• kontrolą i przydziałem pamięci operacyjnej dla uruchomionych zadań,
• dostarcza mechanizmy do synchronizacji zadań i komunikacji pomiędzy zadaniami,
• obsługuje sprzęt oraz zapewnia równolegle wykonywanym zadaniom jednolity, wolny od interferencji dostęp do sprzętu.

Przyjęto podział na trzy główne elementy budowy systemu operacyjnego:

• jądro systemu wykonujące i kontrolujące ww. zadania.
• powłoka – specjalny program komunikujący użytkownika z systemem operacyjnym,
• system plików – sposób zapisu struktury danych na nośniku.

Jądro składa się z następujących elementów funkcjonalnych:

• planisty czasu procesora, ustalającego które zadanie i jak długo będzie wykonywane,
• przełącznika zadań, odpowiedzialnego za przełączanie pomiędzy uruchomionymi zadaniami,
• Dodatkowo: 
• modułu zapewniającego synchronizacje i komunikację pomiędzy zadaniami,
• modułu obsługi przerwań i zarządzania urządzeniami,
• modułu obsługi pamięci, zapewniającego przydział i ochronę pamięci.
• innych zależnie od funkcji i przeznaczenia systemu

 System operacyjny jest odpowiedzialny za pracę komputera. Dzięki niemu na komputerze możemy wykonywać czynności. Na świecie powstało bardzo dużo systemów operacyjnych. Systemy operacyjne są najczęściej produkowane przez microsoft. System operacyjny pełni także funkcje ochronne komputera.

System plików – metoda przechowywania plików, zarządzania plikami, informacjami o tych plikach, tak by dostęp do plików i danych w nich zgromadzonych był łatwy dla użytkownika systemu.
  

Przykłady systemów operacyjnych:

Spotkanie 50. Kierunki rozwoju TI

Aspekty etyczne, prawne i społeczne w zastosowaniu informatyki

1. Historia informatyki.

1940-1949 zbudowano pierwsze komputery 1971 pierwsze mikroprocesory 1981, i 3 lata później Apple Macintosh, zmieniają wyobrażenie o komputerach

1994 pojawia się WWW
Rządy USA, W. Brytanii, Japonii i Nowej Zelandii zakładają serwery WWW,
w Internecie szybko pojawiają się sklepy, banki i stacje radiowe. 1995 firmy Internetowe pojawiają się na  1997 Moc obliczeniowa komputerów wzrasta do poziomu 1/10.000 ludzkiego mózgu.
komputery dowodzą twierdzenia, z którymi nie radzą sobie matematycy;
komputery coraz lepiej rozpoznają twarze i zamieniają mowę na tekst.

1998
po 3 latach rozwoju WWW jest wszędzie;
transakcje pomiędzy ludźmi a systemami sterowanymi głosem stają się częste; bazy danych przyjmują polecenia głosowe, są już komercyjne systemy do dyktowania tekstu;
samochodowe systemy nawigacyjne uzywają komputerowych map i GPS;
komputer prowadzi samochód bez udziału człowieka przez całe USA ze średnią szybkością 70 mil/h;


1999
sprzedaż firmy Intel przez WWW osiąga 1 mld $/miesiąc.
ewoluujące wirtualne Babyz, czyli sztuczna inteligencja w grach;
pierwsze roboty - zabawki, pieski AIBO;
superkomputery rzędu 1/1000 ludzkiego mózgu.
pierwsze eksperymenty pokazujące możliwość zbudowania kwantowego komputera;
przeszczepiono głowę małpie, można będzie przeszczepić głowę człowiekowi;
implanty do nerwu ucha stosuje się rutynowo; sztuczna siatkówka znajduje się w fazie testów,
sztuczne siatkówki i bezpośrednie podłączenie kamery do kory wzrokowej;

2000
zakończono 5 lat przed planowanym czasem mapowanie ludzkiego genomu; dla bioinformatyki moc komputerów to prawie wszystko;
komórki macierzyste wszczepione do mózgu zamieniają się w neurony;
urządzenia gospodarstwa domowego (lodówki, mikrofalówki) podłączone do Internetu;
automatyczne tłumaczenie stron WWW pomiędzy wieloma językami (niezłe chociaż niedoskonałe);


pierwsze roboty zaprojektowane przez komputerowe programy, zbudowane przez roboty, obserwowane w środowisku i automatycznie ulepszane przez programy oparte na algorytmach ewolucyjnych; pierwsze roboty rozpoznające emocje i reagujące w emocjonalny sposób;

W niektórych dziedzinach nauki ponad 90% czytanych prac pochodzi z Internetu; doskonałe archiwa specjalistyczne automatycznie indeksują wszystkie dostępne w Internecie prace oceniając je według liczby cytowań;


2. Przyszłość informatyki.
2030-2050
Co będzie możliwe za 30 lat? Nie mamy pojęcia!
Na pewno świat nie będzie podobny do dzisiejszego.

Za 1000 $ można kupić komputer (kwantowy?) o mocy rzędu 1000 mózgów;
3 wymiary są mało interesujące - ewolucja myśli przenosi się w światy wielowymiarowe;

upowszechniają się bezpośrednie połączenia z mózgiem, implanty i sterowanie myślami; dzięki implantom wirtualna rzeczywistość nie różni się od wrażeń realnych;

Rozwinie się Komputer DNA (biokomputer), w którym obliczenia zachodzą dzięki reakcjom chemicznym między cząsteczkami DNA..
roboty będą rozpoznawać emocje i będą reagować w emocjonalny sposób;
maszyny przechodzą test Turinga i twierdzą, że są świadome i większość ludzi to akceptuje;
cała sfera produkcji i większość usług jest w pełni zautomatyzowana;
osobowości ludzkie mieszają się ze sztucznymi - osiągnięta zostaje całkowita rozszerzalność umysłu, praktyczna nieśmiertelność. być może przeprowadzka z umysłu do umysłu sztucznego i odwrotnie będzie możliwa, być może sprzężenie pomiędzy umysłami stanie się na tyle silne, by powstał jeden umysł ...

3. Aspekty etyczne.
 W przyszłości możemy spotkać z twierdzeniem, że komputery znajdują się  na równi z żywym organizmem, posiadają pełną świadomość i będą odbierać bodźce emocjonalne. Spowoduje to problem natury etycznej, z którym będziemy musieli sobie poradzić.

4.Prawa autorskie.
Prawo autorskie  – pojęcie prawnicze oznaczające ogół praw przysługujących autorowi utworu albo zespół norm prawnych wchodzących w skład prawa własności intelektualnej, upoważniających autora do decydowania o użytkowaniu dzieła i czerpaniu z niego korzyści finansowej.

Przyjęta w 1994 roku ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych reguluje między innymi przedmiot i podmiot prawa autorskiego, wyjątki i ograniczenia praw autorskich, okres obowiązywania praw autorskich oraz ochronę przedmiotu prawa autorskiego. Podstawowym założeniem jest rozróżnienie autorskich praw.

5.Licencje.
Licencja - dokument prawny lub umowa, określająca warunki korzystania z utworu, którego dana licencja dotyczy. Właściciel praw autorskich, znaku handlowego lub patentu może (i często to robi) wymagać od innych posiadania licencji jako warunku użytkowania lub reprodukowania licencjonowanego utworu.

• Licencja pełna - zezwolenie uprawnionego do korzystania z prawa przez licencjobiorcę w tym samym zakresie co uprawniony i jego posiadacz. 
• Licencja wyłączna - zezwolenie uprawnionego do wyłącznego korzystania z prawa na określonym terytorium lub polu eksploatacji prawa.
• Licencja niewyłączna - licencja która nie ogranicza grona licencjobiorców, dopuszczając wzajemną konkurencję.